Trouwen op je veertiende

Publicatie: Trouw

HIGHLIGHT: kindhuwelijken | In vluchtelingenkampen in Jordanië huwelijken Syrische ouders hun dochters uit. Uit armoede en uit traditie.

Busra’s toekomstige echtgenoot zag haar voor het eerst toen ze van school naar huis liep door het stoffige vluchtelingenkamp. Zij was 14 en nog nooit verliefd geweest, hij was 22 en op zoek naar een vrouw. Een paar dagen later stond hij voor de deur van de aan elkaar gekoppelde trailers waar Busra en haar familieleden wonen sinds ze de oorlog in Syrië ontvluchtten. Of ze met hem wilde trouwen, was de vraag. Onder druk van haar vader zei Busra ja.
Op wat de mooiste dag van haar leven had moeten zijn, douchte Busra uitgebreid, liet ze zich opmaken en trok ze een spierwitte trouwjurk aan. Dat kan allemaal in de winkelhoofdstraat van het vluchtelingenkamp Za’atari in Noord-Jordanië, waar bijna net zoveel bruidszaken als groenteboeren gevestigd zijn.

Denkend aan haar favoriete Bollywoodfilms probeerde Busra haar trouwdag te romantiseren. Toen ging de telefoon. “Het was een medewerker van de Jordaanse familiebescherming. Ze vertelden mijn vader dat als hij de bruiloft door zou laten gaan, hij een boete van duizenden euro’s zou krijgen, omdat ik te jong was. Het huwelijk werd afgeblazen”, vertelt Busra, zittend op een matras in de trailer die als woonkamer dient. Om herkenning te voorkomen, wil ze niet met haar achternaam in de krant. “Ik was blij, want ik wilde helemaal niet trouwen.”

In Jordanië bestaat een minimumleeftijd van 18 jaar om te mogen trouwen. Toch steeg het aandeel kindhuwelijken onder vluchtelingen van 18 procent in 2012 naar 35 procent in 2015, aldus de Jordaanse regering.

Religieuze rechtbanken mogen meisjes – die vandaag centraal staan tijdens de internationale dag van het meisje – al op 15-jarige leeftijd in de echt verbinden, mits alle partijen akkoord zijn. In Za’atari, waar 80.000 Syrische vluchtelingen wonen, worden bovendien veel onofficiële huwelijken gesloten door lokale sjeiks. Ook meisjes van 12, 13 en 14 jaar gaan van de ene op de andere dag niet meer naar school. Later blijkt dat ze getrouwd zijn, vaak met een (achter)neef of een ver familielid.

Omaima Hoshan (14) maakte het van dichtbij mee. Toen haar beste vriendin op een dag niet meer op school kwam, bleek dat zij onder druk van haar vader getrouwd was met haar neef. Het meisje was nog geen 13 jaar. “Ze was de beste van de klas en wilde later dokter worden. Ze wilde helemaal niet trouwen, maar haar ouders dachten dat dit de beste optie was. Dat denken veel ouders hier”, zegt Omaima, die zelf sinds 2012 met haar ouders en vier broertjes in het kamp woont.

Omaima heeft haar vriendin nooit meer gezien.

Aangespoord door haar ouders en geïnspireerd door kinderrechtenactiviste Malala Yousafzai, voert Omaima tegenwoordig campagne tegen vroege huwelijken in het vluchtelingenkamp. Eerder deed ze dit door informeel met haar klasgenoten te praten. Nu geeft ze professionele workshops en (drama)lessen aan meisjes en hun moeders in de hoop hen op andere gedachten te brengen. Omaima: “Met vaders praat ik eigenlijk amper, ook vanwege mijn leeftijd. Want dan krijg ik te horen: ‘Waar bemoei jij je mee?’ Daarom praat ik liever met de vrouwen. Zij kunnen de mannen in hun familie proberen te beïnvloeden.”

Een van de redenen waarom vluchtelingen hun dochters uithuwelijken, is om de financiële lasten te verlichten. Za’atari mag dan steeds meer op een stad lijken, het leven voor vluchtelingen is er uitzichtloos omdat er amper werk is. Meer dan 80 procent van de Syrische gezinnen in Jordanië leeft onder de armoedegrens. Een uitgehuwelijkte dochter is weer een mond minder om te voeden.

Daarnaast vinden veel vluchtelingen dat een huwelijk bescherming met zich meebrengt. Eerder gingen er verhalen rond over meisjes die in het kamp aangerand of verkracht waren. Een echtgenoot kan hen fysiek beschermen, en een huwelijk behoedt meisjes tevens voor de schande van seks of een zwangerschap voor het huwelijk, zo is de gedachte.

Zelf geven meisjes aan dat jong trouwen ook bij hun ‘culturele traditie’ hoort. “De meeste vluchtelingen in Za’atari komen van het platteland in Syrië. Ook daar trouwden ze jong. Als je twintig bent en nog niet getrouwd, denken ze dat er wat mis is met je”, legt Omaima uit.

Vurig somt ze de gevaren van kindhuwelijken op. Zo zijn meisjes eerder slachtoffer van huiselijk en seksueel geweld. Zwangerschappen op jonge leeftijd kunnen bovendien leiden tot complicaties tijdens de zwangerschap. Nariman, de zus van Busra, was 15 jaar toen ze trouwde met haar achterneef. Een paar maanden na het huwelijk kreeg ze een miskraam. “Of ik het kindje verloren ben vanwege mijn leeftijd? Geen idee”, zegt Nariman, zachtjes wrijvend over haar buik.

Ze is inmiddels weer zwanger en moet over twee maanden bevallen. Naar school gaat ze al lang niet meer. Op de vraag of ze een goed huwelijk heeft, zegt Nariman het fijn te vinden om getrouwd te zijn. “Ik was ervan overtuigd dat hij een goede echtgenoot zou zijn. Maar ik vind wel dat er meer aandacht moet komen voor de gevaren van vroege huwelijken. Niet voor mij, maar voor anderen”, besluit ze.

De volledige namen van de meisjes in het verhaal zijn bij de redactie bekend.

Please follow and like us:
error8
fb-share-icon20
Tweet 20
fb-share-icon20

You Might Also Like

Leave a Reply

Brenda\\\\\\\'s Anti-spam *

Back to top